2024-11-22
Close
2024-11-22
सप्तरी । सप्तरी जिल्लाको हनुमाननगर नगरपालिकामा रहेको ऐतिहासिक कालो हनुमानको प्रतिमा समेटिएको मन्दिरलाई धार्मिक तथा पर्यटनको महत्वपूर्ण स्थलको रूपमा मानिन्छ। मिथिलाको प्राचीन समयमा ऋषिमुनि, तपस्वी, तथा श्रद्धालुहरू कोशी नदीमा स्नानपछि बिश्राम गर्नका लागि यस स्थानमा आउने गरेका थिए। हनुमाननगरमा रहेको यो मन्दिर विश्वमै अद्वितीय मानिन्छ, किनभने यहाँ रहेको कालो हनुमानको प्रतिमा अन्यत्र कतै पाइँदैन।
धार्मिक किंवदन्तीअनुसार, कोशी नदीमा स्नान गरेपछि हनुमानजीले यहाँ दर्शन दिएको र मिथिलाको विलयपछि धेरै वर्षसम्म मन्दिरमा रहेको बालरूपी कालो प्रतिमा गर्भमै रहेको विश्वास गरिन्छ। पछि एक तपस्वी पुरुषले यस स्थानमा वास बस्दा सपनामा हनुमानजीले आफूमाथि पूजाआराधना गर्नुपर्ने आदेश दिए, जसको फलस्वरूप बालरूपको कालो हनुमानको प्रतिमा भेटिएको थियो।
स्थानीय जनश्रुतीका अनुसार, मन्दिरको स्थापना र यसको मौलिक अस्तित्वको यकिन वर्ष उपलब्ध नभए पनि यसको इतिहास सयौं वर्ष पुरानो हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ। विभिन्न धार्मिक ग्रन्थहरूमा पनि हनुमानजीको कालो स्वरूपको महिमा वर्णित छ। यस स्थानलाई ‘सिद्धी र संकट निवारण’ स्थलको रूपमा श्रद्धा गरिन्छ, जहाँ भक्तजनहरूले हनुमानजीको पूजा गरेर आफ्नो मनोकामना पूरा हुने विश्वास गर्छन्।
पर्यटन विकासको अभावका कारण यो पवित्र स्थल ओझेलमा परिरहेको छ। धार्मिक पर्यटन प्रवर्द्धन गर्नका लागि मन्दिरको संरक्षण तथा सम्वर्द्धन अत्यावश्यक देखिएको छ। यो ऐतिहासिक स्थललाई राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा प्रचारप्रसार गर्न सकेमा पर्यटकहरूको चाप बढ्नसक्छ।
